Française werd patrones van Zepperen,
... en kreeg er een plein en een straat.

 

Toen Haspengouw in de vroege middeleeuwen gekerstend werd door de heilige Amandus, zochten de toenmalige missionarissen naar middelen om van de heidense bewoners christenen te maken, en daarom gebruikten ze een trucje: heidense cultussen werden gerecycleerd tot christelijke vereringen.

 

Zo werd, waarschijnlijk door de opvolger van Amandus, namelijk de H. Remaclus, de Germaanse cultus van de drie moedergodinnen Einbede, Willebede en Warbede omgeturnd in de cultus van de Heilige vrouwen Genoveva (van Parijs), Bertilia (van  Marœuil ) en Eutropia (van Reims), samen de Heilige Drie Gezusters, ook al leefden ze in verschillende periodes en verschillende steden. Respectievelijk Zepperen, Brustem en Rijkel werden hun standplaatsen.

Blijkbaar hebben ze echter niet zo’n invloed gehad in die gemeenten, want noch in Brustem, noch in Rijkel is een Bertilia- of Eutropiastraat of -plein te vinden. Enkel Zepperen kreeg een Genovevaplein, maar ook pas bij de gemeentefusie in 1977 toen er “Dorpspleinen” te veel waren in Sint-Truiden. Ook de Drie Gezustersstraat in Zepperen is toen pas geboren. Terwijl het café Drie Gezusters in Brustem toch al veel langer bestond op en ogenblik dat er 50 cafés waren in het dorp. Maar een Drie Gezustersstraat vind je enkel in Zepperen … en Beringen.

 

Genoveva, de polulairste
Nochtans, de naam van Genoveva is erg geliefd in ons land en zeker in Frankrijk. Steenhuffel, Riemst, Londerzeel, Oplinter, Son en Breugel (Nl) voeren Genoveva op in een straat of plein, en elke stad in Frankrijk en Franstalig Canada (Quebec) heeft een place, avenue of rue Sainte-Genéviève. Bertilia kon enkel op enige sympathie rekenen in Rosmeer, Weert (Nl) en Augustine Hights in Australië, Eutropia kon enkel Weert (Nl) bekoren.

Bij de cultus van de Drie Gezusters werden vaak ook heidense rituelen overgenomen. Zo was er in elke Drie Gezustersgemeente een put met miraculeus water waarmee men zelfs kon vaststellen of je bedevaart naar Haspengouw de moeite was geweest.

In de hoop dat Bertilia en Eutropia ooit in Brustem en Rijkel krijgen waar ze recht op hebben en Genoveva in Zepperen behoudt wat ze binnengehaald heeft, geven we wat informatie mee over deze drie Françaises waarmee de Haspengouwse heidenen over de schreef getrokken werden, ook al komen er twee niet voor op de wegenaltas van de streek. Toch nog een lichtpuntje: waar Ordingen-Dorp stopt begint de Drie Gezustersstraat in Zepperen, maar ook dat was pas een ingevingf in 1977 toen er wat Statiosstraten op overschot waren in onze stad.

 

De Drie Gezusters
Genoveva

De belangrijkste was blijkbaar Genoveva (van Parijs) (422-512). Het was een vriendin van de echtgenote van Clovis, Mathilde, leidde een zeer gelovig leven, gaf de opbrengst van haar handel aan de armen en toen Atilla met zijn Hunnen Parijs bedreigden, zette ze de Parijzenaars ertoe aan hun stad te verdedigen en bevoorraadde ze de stad met brood en graan om een hongersnood tijdens de belegering af te wenden. Genoveva stierf toen ze al meer dan 89 jaar oud was. Ze werd begraven in een stenen sarcofaag voorzien voor de familie van Clovis en die wordt bewaard in de Église Saint-Étienne-du-Mont in Parijs. Haar feestdag is op 3 januari, haar sterfdatum. Genoveva is de patroonheilige van Parijs, het bisdom Nanterre, de wijnboeren, de vrouwen, de hoedenmakers, de rijkswachters en de herders. Zij wordt aangeroepen tegen oogpijn, koorts, blazen, de pest, de droogte en de oorlog. Sint-Genoveva wordt meestal afgebeeld met een brandende kaars, aangezien haar kaars zou zijn uitgeblazen door de duivel, toen zij 's nachts in de kerk wilde bidden. Met zo’n parcours verdien je niet anders dan de status van superheilige.

 

Bertilia

Met de Heilige Bertilia (?-587) beginnen we ons al op het pad van de legendes te begeven. Als in de levensbeschrijving vaak woorden terugkomen als “zou” en “volgens de legende”, begint de historicus te twijfelen. Over haar sterfdag bestaat zelfs twijfel. Op 8 oktober 1081 werd ze heilig verklaard na een leven van vroomheid en kuisheid (zij en haar man leefden als broer en zus) en toen hij stierf werd ze kluizenares in het Franse  Marœuil waar ze ook een kerk bouwde en zowat alles, van school tot feestzaal, haar naam draagt. Zij wordt aangeroepen tegen ziekten van mensen en paarden en tegen noodweer.

 

Eutropia

Eutropia (?-451) was de zuster van de heilige Nicasius, bisschop van Reims. Tijdens een invasie van Hunnen in de 5e eeuw hadden zij zich met andere christenen in de kerk verzameld. Allen werden vermoord, maar Eutropia werd aanvankelijk gespaard omwille van haar schoonheid. Zij weigerde echter haar maagdelijkheid en geloof te verliezen, zodat zij een dag later, op 14 december 451, alsnog de marteldood stierf. De bedevaarders aanroepen haar tegen koortsen en andere ziekten zoals "tegen de rode puiskens die jeuken en daer bloed uitkomt als men schaert".

 

Maar blijkbaar eren de Zepperenaren hun patroonheilige “Sinte-Veive” net iets fanatieker want elke zondag na Pinksteren trekken ze ook nog met hun processie rond in het dorp, de enige processie van dat kaliber en die naam waardig, die onze stad nog rijk is en in 2006 werd vernieuwd met hulp van de Erfgoedcel Sint-Truiden. De nadruk bij die processie ligt nu op taferelen uit het leven van de heilige, zoals afgebeeld op de middeleeuwse fresco’s in de Genovevakerk. Zij namen de plaats in van de Bijbelse scènes. En het stedelijk ontmoetingscentrum kreeg er de toepasselijke naam “De Veva”. Het koor van Zepperen heet het Genovevakoor.